O licencji Creative Commons:
https://creativecommons.pl/poznaj-licencje-creative-commons/
https://creativecommons.pl/faq/
W tej lekcji omówione są źródła, z których można pozyskiwać muzykę do naszych produkcji, takie jak biblioteki muzyki wideo na YouTube, artyści, banki muzyki płatnej. Ponadto, poruszam zasady korzystania z muzyki i dźwięków objętych licencją Creative Commons.
Muzyka jak każde dzieło - ma swojego autora, który posiada prawa autorskie. Oznacza to, że bezprawne wykorzystywanie muzyki bez jego wiedzy i zgody - jest nielegalne, jest to kradzież dzieła. Oczywiście jeśli chcemy zmontować sobie film z wakacji, który będziemy trzymać na dysku, ewentualnie pokażemy znajomym - nie ma problemu. A co zrobić jeśli chcemy publikować na YouTube, lub chcemy tworzyć filmy komercyjne?
Zacznijmy od darmowych opcji.
Są strony, z których można pobierać muzykę na tzw. otwartej licencji. Czyli autor zgodził się udostępniać swój utwór innym osobom, w określonej sytuacji i pod pewnymi warunkami. Znaleźć taką muzykę wcale nie jest tak łatwo. Zdarzyło mi się na przykład pobierać muzykę rzekomo na otwartej, nielimitowanej praktycznej licencji - i po publikacji filmu dostać od YouTuba informację, że naruszyłam prawa autorskie. Albo dostać takie powiadomienie po czasie, być może autor zmienił zdanie. Albo ktoś przywłaszczył sobie ten utwór i udostępniał w sieci jako swój. Lub ktoś coś źle oznaczył. Nie mamy żadnej pewności i musimy liczyć się z tym, że takie rzeczy mogą się wydarzać z darmową muzyką.
Niemniej - są strony na której można szukać takich utworów. I gdy tworzymy filmy hobbistycznie, nie zarabiamy - jest to dobre rozwiązanie
Jest to na przykład: http://dig.ccmixter.org Musimy natomiast pamiętać, że są różne typy otwartej licencji i przy każdym utworze trzeba sprawdzić - jaka ona jest. Na tej stronie możemy w zakładce License - podejrzeć poszczególne typy licencji i obowiązki jakie mamy w związku z użyciem takiego utworu.
I w przypadku używania utworów na otwarte licencji - zawsze jest obowiązek odpowiedniego oznaczenia, które powinno zawierać:
tytuł utworu;
imię i nazwisko twórcy utworu;
źródła pochodzenia dzieła;
typ licencji Creative Commons;
linku do odpowiedniej licencji CC (zalecane).
Wszystkie szczegóły na temat licencji Creative Commons przeczytacie w linku, który jest w materiałach dodatkowych dzisiejszej lekcji.
Jeśli planujecie publikować treści na YouTube - mam dobrą wiadomość. YouTube ma swoją własną, całkiem niezłą bibliotekę z utworami, które mogą być swobodnie używane w filmach na tej platformie. Biblioteka dostępna jest na Waszym koncie YouTube, w StudioTwórców i na samym dole menu po lewej stronie.
Na YouTube można też wykorzystywać w filmach muzykę popularną, znanych twórców. YouTube ma podpisane umowy z wieloma firmami fonograficznymi, natomiast w takim przypadku - zarobki z reklam w waszym filmie - trafią do wytwórni. Nie będziecie mogli na nich zarabiać. I to jest o tyle problematyczne, że np. może się okazać, że dany utwór nie może być odtwarzany w jakimś kraju, więc jeśli ktoś z przebywając w danym kraju będzie chcieć obejrzeć Wasz film - dostanie komunikat, że jest on niedostępny. I nie da się tego wcześniej sprawdzić, chyba, że wrzucicie na YouTube testowo plik filmowy z tą muzyką i zobaczycie co YouTube na to.
Trzecią opcją na pozyskanie darmowej muzyki jest bezpośredni kontakt z artystami i zapytanie o możliwość skorzystania z ich muzyki. Warto napisać w mailu czy w wiadomości na Instagramie - gdzie będzie wykorzystywany dany utwór, w jakiej produkcji, gdzie będzie publikacja i co moglibyście zaoferować w zamian: np. oznaczenie, czy promocję. Pamiętajcie, że duże zespoły i muzycy, którzy są pod parasolem firmy fonograficznej - nie będą dysponentami swoich utworów. Prawdopodobnie nie będą mogli prywatnie udzielić Wam takiej zgody i szanse na to, że odpiszą - są raczej niewielkie. Szukajcie wśród małych, lokalnych zespołów czy niezależnych muzyków hobbystów. Mi zdarzyło się dwukrotnie skorzystać z takich utworów, po bezpośrednim kontakcie z muzykami i nie było to wcale w momencie największej popularności w internecie. Muzycy chcą docierać do ludzi ze swoją twórczością - może to być dla nich coś interesującego.
No i mamy muzykę płatną. Muzykę kupić możemy na 2 sposoby:
albo wykupić dostęp do bibliotek dla twórców, płaci się za to zazwyczaj w subskrypcji miesięcznej, lub rocznej i można korzystać z nieograniczonej ilości utworów, na określonych warunkach. Większość osób, które tworzy na YouTube korzysta z takich właśnie stron: artlist, Epidemic Sound, czy Storyblocks. Ja korzystam we wszystkich swoich filmach właśnie z tych pierwszych.
albo kupować utwory pojedynczo. To ma sens wtedy, kiedy tworzycie projekt komercyjny, reklamówkę dla klienta, potrzebujecie licencji, która na przykład obejmie możliwość publikacji filmu nie tylko na YouTube, ale w ogóle np. w całym internecie, czy poza nim. Nie jest to mały koszt, na stronie np. premiumbeat.com jest to koszt od kilkudziesięciu do kilkuset dolarów, w zależności od tego jaką wybierzecie licencję.
W produkcji filmowej prócz muzyki - będziemy też czasem potrzebować różnych innych dźwięków, które muzyką nie są. Dźwięki natury, miasta, szczekania psa, stukania klawiatury.
W niektórych bibliotekach są zakładki z efektami dźwiękowymi. Ale dobra wiadomość jest taka, że jest bardzo dobre, darmowe rozwiązanie - strona freesound.org. Bardzo stara strona z przeróżnymi nagraniami. Wszystko tam jest, trzeba jedynie założyć konto i można za darmo z tych dźwięków korzystać.
Na koniec jeszcze chciałabym powiedzieć, że wiem, że nie wygląda to prosto. Najwięcej czasu w całym procesie tworzenia filmu zajmuje mi zwykle muzyka. Nawet jeśli mam już wykupiony dostęp do bibliotek, gdzie teoretycznie wszystko jest na tacy. To są godziny przesłuchań, szperania po różnych słowach kluczowych, pobierania, wypróbowywania. Inni twórcy też często spędzają nad tym dużo czasu. Natomiast warto. Muzyka jest jednym z najważniejszych elementów filmu, ważniejsza czasem nawet niż dobre ujęcie, o czym będzie w kolejnych lekcjach.